به گزارش راه شلمچه، چند مدتی است که در فضای جامعه خصوصاً در فضای مجازی مسئله شهرداری تهران تبدیل به مسئله یک و اولویتدار و نقل همه محافل سیاسی شده است. با رأیگیری و اقدام شورای شهر تهران، علیرضا زاکانی به عنوان شهردار جدید تهران انتخاب شد.
پس از این انتخاب بود که گروهها و جریانات مختلفی در داخل و خارج از کشور به این انتخاب واکنش نشان داده و برخی موافق و برخی محالف این انتخاب بودند. اما به نحوی در فضای جامعه کفه سنگینتر بیشتر به سمت مخالفین این انتخاب توسط شورای شهر تهران بود و اعتراضات و واکنشهای منفی زیادی را خصوصاً در فضای مجازی به همراه داشت.
در این میان دانشجویان بسیجی به عنوان افرادی که همیشه پرچم مطالبهگری را در دست داشتند و دارند، پیرامون این حواشی و سؤالات زیاد مطرح شده برای شهرداری علیرضا زاکانی، فعالیتهایی را انجام دادند و در همین راستا اقدام به انتشار نامهای به علیرضا زاکانی و پاسخگویی ایشان منباب موارد و سؤالات مطرح شده از او توسط نخبگان و جامعه شدند.
بعد از این ماجرا بود که به دعوت بسیج دانشجویی ناحیه تهران، علیرضا زاکانی با توجه به سؤالات و ابهامات مطرح شده خصوصا از سوی دانشجویان بسیجی که به آنان اعتماد داشت و زمانی خود به جای آنان در بسیج دانشجویی مشغول فعالیت بود، به سازمان بسیج دانشجویی آمد تا پاسخگوی آنان باشد.
در این جلسه تقریباً همه مسئولین بسیجهای دانشجویی دانشگاههای تهران حضور داشتند و بعد از نشستن بر روی صندلیهای خود منتظر آمدن علیرضا زاکانی بودند. بعد از مدتی و البته با تأخیری چند دقیقهای، علیرضا زاکانی به محل نشست رسید و در بالای جلسه و روبهروی همه دانشجویان نشست. قبل از جلسه و همین طور قبل از آمدن علیرضا زاکانی همه تصور میکردند که جلسه سنگینی خواهد بود و احتمال بالا به بجث و جدل و دعوا با علیرضا زاکانی زیاد خواهد بود. تا اینکه از همان ابتدای جلسه خود علیرضا زاکانی با شوخی و خنده، به نوعی فضای سنگین جلسه را شکست و گفت که خود زمانی به جای شما دانشجویان بوده و کاملاً فضای آنان را درک میکند. دانشجویان نیز از این اقدام و صمیمیت او بسیار شگفتزده شده و این موجب شد که سؤالات خود را بیهیچ ترس و ملاحظهای مطرح کنند.
ابتدا هر کدام از دانشجویان شروع به مطرح کردن سؤالات و ابهامات خود پیرامون شهردار شدن علیرضا زاکانی کردند و در طول این مدت نیز زاکانی تقریباً سکوت پیشه کرده و به صحبتهای دانشجویان گوش فرا میداد. تک تک بیشتر افراد حاضر در جلسه صحبتهای خود را بدون هیچ ملاحظهای مطرح کردند و تقریباً این کار به مدت نزدیک یک ساعت زمان برد. سؤالات دانشجویان شامل موارد متعددی از جمله مسئله نمایندگی مجلس و ترک آن، بخشنامه وزارت کشور و بحث دور زدن قانون توسط شورای شهر، عدم پاسخگویی زاکانی به نخبگان و مردم و رسانهها در طول این مدت، مسئله به دنبال جایگاه و قدرت بودن زاکانی، ماجرای کامل چرایی و چگونگی شهردار شدن او و همچنین میزان تسلط و برنامههای او برای شهرداری تهران بود.
بعد از اتمام صحبتهای دانشجویان و اینکه خود علیرضا زاکانی تأیید کرد که حتما همه صحبتهای خود را مطرح کنند، او صحبتهای مفصل و جامع خود را پیرامون نکات و سؤالات مطرح شده آغاز کرد که گزارش کامل صحبتهای علیرضا زاکانی در بخشهای مختلف سؤالات دانشجویان به شرح زیر است:
تقریباً هفت گروه در این ایام از انتخاب بنده به عنوان شهرداری منتقد هستند. یک گروه معاندین هستند که همیشه علیه انقلاب حرف میزنند و فقط خودشان را خسته میکنند. یک گروه، جریان سیاسی مخالف ماست و اساسش بر این است که نگذارد یک فکر انقلابی در کشور شکل بگیرد و بنده هیچ موقع پاسخ آنان را نخواهم داد و تجربه هشت ساله اخیر جلوی ما عیان است و اتفاقاً آنان باید پاسخ دهند. گروه سومی هستند که نفع شخصی آنان به خطر افتاده است و میدانند که دیگر نمیتوانند به راحتی هر کاری کنند. گروه چهارمی نیز هستند که شاید نیت خیری داشته باشند، اما نگاه قبیلهگری سیاسی نسبت به آینده دارند و حس رقابت درون جریانی دارند و بنده به اینها نیز پاسخ نخواهم داد. یک گروه پنجمی نیز هستند که سیستم و هاضمه فکری آنان به نحوی است که هر دیتا و اطلاعاتی را میگیرند، بد تحلیل میکنند و اینها نیز به کنار خواهند رفت. گروه دیگری نیز هستند که، چون میبینند، همه دارند کسی را میزنند، آنها نیز همین کار را به صورت احساسی انجام میدهند. گروه آخری نیز هستند که اطلاعات غلطی دارند و شما دانشجویان بسیجی نیز جزء همین گروه هستید و الان با صحبتهای شما نیز به یقین رسیدم که اطلاعات شما غلط است و لذا وظیفه دارم پاسخگوی شما باشم.
با رفتن بنده به شهرداری منافع خیلیها به خطر میافتد
این هفته بنده قم رفتم و با حضرات علما و دانشجویان و رسانهها جلسه داشتم و پاسخگوی آنان بودم. البته هر کسی یا هر رسانهای را دعوت نمیکنم و کسانی که میدانند حق چیست و از قصد عناد میورزد، را اصلا پاسخ نمیدهم. مجموعه شهرداری صدها زیرمجموعه و هزاران کارمند دارد. تحقیقاً این مجموعه با بودجه مورد نظر در همه دستگاهها و اجزا مأموریت دارد و نمیتوان صرفاً گفت میخواهیم فقط بسازیم. بنا است که فرهنگ و اجتماع و اقتصاد جامعه را بسازیم و مأموریت داریم. همچنین افراد و گروههایی خیلیها را تهدید میکنند که نگذارند این جای مهم از دست برود و به دست افراد دیگری بیفتد. ما میخواهیم کاری کنیم که شهرداری تهران یک الگو برای تمام کشور شود. گروههای مختلف نیز در تلاش هستند که همچین اتفاقی نیفتد و منافعشان به خطر نیفتد. از ما نیز خواستند که بر روی این سیم خاردار بخوابیم.
دنبال هیچ مسئولیتی نبوده و نیستم
بنده به عمرم دنبال هیچ مسئولیتی نبودم و تجربه بنده از دهه هفتاد در جاهای مختلف این را اثبات میکند و به شما هم توصیه میکنم که دنبال مسئولیت ندویید؛ لذا شما میبینید کهزحتی برای نمایندگی مردم قم، دوستان دیگر سراغ بنده برای نمایندگی آمدند و بنده با افتخار پذیرفتم. اگر نمایندگان مجلس صلاح بدانند که بنده از مجلس جدا شوم، با توکل به خدا میخواهیم شهرداری تهران را متحول کنیم. اگر به دنبال هوس قدرت و جایگاه بودم، در جایگاه قبلی خود راحت میماندم.
بخشنامه وزارت کشور خلاف نص صریح قانون اساسی و قانون شهرداریهاست
اینکه عدهای میگویند ما به دنبال تغییر قانون برای انتخاب بنده هستیم، اشتباه است. چون قانون اساسی مشخص و واضح است. در اصل ۵۷ تفکیک قوا گفته شده است و اصل ۸۵ نیز میگوید که هیچ کس جز مجلس نمیتواند قانونگذاری کند. اما مجوزی به دولت داده میشود که میتواند اساسنامه بنویسد و بعد از آن مجلس بررسی و شواری نگهبان بر آن نظارت میکند. اصل ۱۳۸ قانون اساسی به دولت این مجوز را میدهد که آییننامه بنویسد، اما آییننامه قانون نیست و باید توسط مجلس و شورای نگهبان بررسی و نهایی شود. باید بررسی کرد که آییننامه خلاف قانون هست یا خیر؛ لذا نه اصل ۱۲۶ و نه اصل ۱۲۷ و نه اصل ۱۲۸ قانون اساسی مجلس نمیآید و شکایتی بشود به دیوان عدالت اداری میرود و اصلاً این خلاف سیاستهای ابلاغی رهبری و قانون اساسی است. از سال ۶۹ بنده بیانیههای زیادی را در دانشگاهها نوشتم، اما یک بار از آن رسانههای خارجی سواستفاده نکردند و این نامه اخیر شما دارای اشکالات اساسی بود. اصل ۱۰۰ قانون اساسی میگوید برای پیشبرد برنامههای اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی، فرهنگی و سایر مسائل رفاهی، شوراها تشکیل میشود و مسئول شوراها نیز شهردار است. اصل ۱۰۱ نیز به فعالیتهای عمرانی و رفاهی اشاره میکند که نظام سلامت جزء برنامههای رفاهی است. به عبارتی بخشنامه وزارت کشور خلاف نص صریح قانون اساسی است. افرادی نیز راه افتادهاند و حرف از قانون برای ما میزنند. افرادی که خودشان زمانی علیه قانون و مردم فعالیت میکردند، الات داعیهدار قانون شدهاند و بنده نیز پاسخ آنان را نمیدهم.
بخشنامه در سال ۹۷ و توسط معاون وزارت کشور تنظیم شده است و سه بار تا الان الحاقیه خورده است و بخشنامه برای افراد تنظیم شده است و مشخص است که اشکالات اساسی دارد. همین الان شهردار کرمانشاه و یا اسلامشهر پزشک و دندانپزشک هستند و از همین وزارت کشور حکم گرفتهاند. شما دانشجویان نباید دنبالهرو این عده باشید؛ لذا این بخشنامه ناقص است و بنده این را عالمانه به شما میگویم. طبق ماده ۵۵ قانون شهرداری، وظایف شهردار و شهرداریها را مشخص کرده است و در هفت بند آن مستقیم به بیمارستان، تیمارستان و درمان و کار و تلاش اشاره شده است و به نوعی این بخشنامه وزارت کشور خلاف قانون شهرداریها هم هست. بنده به عمرم کار غیرقانونی نکردم و اتفاقاً جلوی بیقانونیها ایستادهام و هزینهی آن را داده ام؛ بنابراین کار شورای شهر در انتخاب بنده کاملاً قانونی بوده است و اتفاقاً موجب خیر شد که این بخشنامه اصلاح شود.
جریانی در کشور نمیخواهد که جریان انقلابی بر سر کار بیاید
از اول ایده من این بود که برای انقلاب برنامهسازی کنم و از بدو ورود به مجلس نیز همین فکر را داشتم. بنده زمانی جوانترین عضو هیئت رئیسه بودم، اما وقتی دیدم برخی دنبال تحول نیستند، دیگر به دنبال آنان نرفتم. به عبارتی بنده دنبال هواخواهی نبوده و دنبال وظیفهام بودهام. نمایندگی مردم قم باعث افتخار بنده است. جریانی در کشور نمیخواهند که جریان انقلابی بر سر کار بیاید و کارنامه داشته باشد. عدهای در سال ۹۲ به سراغ بنده آمدند و از من خواستند که برای انتخابات ریاست جمهوری نامزد شوم. بنده گفتم که با طناب پوسیده شما در چاه نمیروم. بعد از آن به محضر رهبر معظم انقلاب رفتم و نکاتی را به بنده گفتند. تبلیغات امسال بنده از صحبتهای رهبر معظم انقلاب درمورد نوع تبلیغات در انتخابات نشأت گرفته بود. من بعداً متوجه شدم که اطلاعات غلط و ناقصی به شورای نگهبان در سال ۹۲ و ۹۶ دادهاند که بعد از آن با ورود بنده حل شد. بنده تنها کسی هستم که هر دو بار بعد از عدم احراز صلاحیت، نامه زدم و از شورای نگهبان تشکر کردم.
برای قبول مسئولیت مرکز پژوهشهای مجلس، بنده به احدی زنگ نزدم و در شأن من نیست. به لطف خدا آن مسئولیت را گرفتیم و تحول ایجاد کردیم. ما ساختار مرکز پژوهشهای مجلس را از حالت چهارلایه به سه لایه تخصصی و ساختار تخت تبدیل کردیم. برای ریاست جمهوری نیز بنده از همه میخواستم که نهضت نیامدن راه بیندازیم و خودم نیز قصد ورود نداشتم. تا اینکه رهبر معظم انقلاب نکاتی را پیرامون ریاست جمهوری گفتند که بنده احساس وظیفه کردم که باید ورود پیدا کنم. انقلاب در حوزه سیاسی به نتیجه رسید، اما در حوزه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نتوانست تحول ایجاد کند و ما نیازمند انقلاب سوم در این سه حوزه هستیم که تحول ایجاد شود و ما وابستگی فرهنگی داریم. بنده از سال ۹۲ به دنبال ایجاد این تحول بودم و هستم. بنده به دنبال دفاع از تفکر جبهه انقلاب و نه خودم هستم و در این راه به خاطر دیگری نیز کنار خواهم کشید.
ما نتواستیم عدالت را برقرار کنیم
بنده بارها با آقای رئیسی جلسه رفتم و دوستان از دو ماه پیش به من میگفتند که احتمالاً آقای رئیسی شما را در دولت به کار خواهد گرفت. این قضیه مطرح بود تا اینکه دوستان شورای شهر آمدند و راجع به شهرداری با بنده صحبت کردند و نظراتم را شنیدند. بنده گفتم که ۴۲ سال است به موضوع شهر که فضای اجتماع و فرهنگ است، بیتوجهی کردیم و حتی با وجود ساخت کالبد شهر خصوصاً در دوران آقای قالیباف، این اثری برای همراه کردن مردم نداشته است. ما مکرر تلاش کردیم، اما فاصله بین فقر و غنا زیاد شده است و ما نتواستیم عدالت را برقرار کنیم. در جامعهای که ما زندگی میکنیم، نباید یک نفر کارتنخواب وجود داشته باشد و این مایه خجالت برای ماست و مملکت ما نباید اینگونه باشد؛ لذا به دوستان شورای شهر گفتم که نظر بنده این است و باید روح شهر توأمان با کالبد شهر ساخته شود. آنها نیز گفتند که گمشده ما همین است.
ماجرای شهردار شدن زاکانی از زبان خودش
بنده پیش آقای قالیباف نیز رفتم و ایشان گفتند که با آقای رئیسی صحبت شده است و شما به دولت بروید و چند وزارتخانه مثل وزارت بهداشت یا رفاه را مطرح کردند که بنده گفتم آدم بهتر از من برای آن جایگاهها هستند. اما گفتم اگر آقای رئیسی بنده را قانع کنند که شرایط خاصی حاکم است، به آن فکر میکنم. بعد از آن جلسه دیگری با آقای قالیباف داشتم و گفتم که بنده فکر کردم و دیدم شهرداری به دولت برای بنده ارجحیت دارد. بعد از آن به سراغ آقای رئیسی رفتم و با ایشان صحبت کردم و گفتم از طرف شورای شهر بنده برای شهرداری تهران قانع شدم و مشکل تهران اینقدر زیاد است که باید هر سه قوه به کمک بیایند. ایشان نیز فرمودند که برای بنده مسجل بود که شما به دولت میآیید، اما شهرداری مهم است و حتی به محضر رهبر معظم انقلاب نیز رفتند و ایشان نیز بنده را تأیید کردند.
بعد از آن برای ارائه برنامه به شورای شهر رفتم و حرفهای خود را صریح مطرح کردم. گفتم که اینجا بنگاه کاریابی نیست و بنده نیز بیکار نیستم و بهترین کار عالم تحت عنوان نمایندگی مردم را دارم و به آنان گفتم اگر به دنبال تحول هستید، بنده هستم و اگر نیستید، وقت بنده و خودتان را نگیرید. اما اگر شهردار شوم، تحولی ایجاد خواهم کرد که در تاریخ خواهد ماند. لذا بنده دنبال قدرت و جایگاه نبودم و نیستم و هر جا وظیفه خود بدانم، حضور پیدا میکنم. بنده هیچ جایگاهی را درنظر نداشتم و پیشنهاد ندادم و همه را دیگران به بنده پیشنهاد دادند. بنده دیدم که در شهر تهران مشکلات زیادی وجود دارد و باید در آنجا جهاد کرد و به دل خط زد و به این خاطر این مسئولیت را پذیرفتم.
هر کس ولع قدرت داشته باشد، محکوم است
منشأ فرمایش رهبر معظم انقلاب درمورد اینکه نمایندگان مجلس به این جایگاه به عنوان جایی برای رسیدن به جایگاههای دیگر نگاه نکنند، چیز دیگری است و این یک حرف کلی است. این یک امر متعارفی است که برای کار در کشور ما را از مجلس ببرند، اما اینکه ما خودمان برای مسئولیت و جایگاه دیگری جز مجلس، دست و پا بزنیم، این بد است و منظور رهبری نیز همین است. مردم قم نیز بر روی چشم ما جا دارند و به فکر آنان هستیم. باید گفت این حرفها، مسائل ثانوی هستند و باید گفت هر کس ولع قدرت داشته باشد، محکوم است. برای بنده ماندن در مجلس و مرکز پژوهشها به مراتب سادهتر و راحتتر از شهرداری تهران است. بنده در مرکز پژوهشها هفتهای دو شب به منزل نمیرفتم، ولی الان در شهرداری باید هفتهای شش شب منزل نروم و به کارها برسم. چون جنگ است و باید زندگی خود را وقف کنیم.
بنده خدمت آیتالله اعرافی، آیتالله بوشهری، آیتالله ملکی و دیگر فضلا و علمای قم رفتم و برای اینکار اجازه گرفتم و همه بنده را برای این جایگاه تشویق کردند و گفتند شهر تهران مهم است و باید اصلاح شود. بنده گفتم که دفتر بنده در قم نیز تا پایان چهارسال بر روی مردم باز خواهد بود و در هیئت دولت نیز مسائل مردم را پیگیری خواهم کرد؛ لذا شرمندگی من برای مردم قم است، ولی بنده تمام تلاش خود را برای آنان خواهم کرد.
جبهه انقلاب دیگر به جای انتقاد باید پاسخگو باشد
برای اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی، ریاست جمهوری، دستگاه قضا و مجلس شورای اسلامی و شواراهای مختلف یکدست شده است و جبهه انقلاب دیگر به جای انتقاد باید پاسخگو باشد و این پاسخگویی نیز با کار و تلاش نشان داده خواهد شد و باید کارآمدی و خدمت در دستور کار قرار بگیرد.
شهرداریها نزدیکترین جا به مردم برای ارائه خدمت هستند و سه قوه نمیتوانند این نزدیکی با مردم را داشته باشند. شهرداری تهران باید یک الگو برای کل کشور باشد و بنده به دنبال جامعه سازی و دولت سازی اسلامی نیز در این جایگاه هستم. بنده این تفکرات جامع را داشتم و دوستان دیگر نامزد شهرداری، این تفکرات را نداشتند. بنده از بدنه شهرداری به بهترین نحو استفاده خواهم کرد. باید گفت که بنده سابقه اجرایی در طی دو دهه اخیر نیز دارم و از این نظر نیز مشکلی از نظر قانون ندارم. باید برای ساختن کشور مجاهدت کنیم و خدا نیز کمک خواهد کرد.
تا مردم را به صحنه نیاوریم، نمیتوانیم تحول ایجاد کنیم
ما برای شهرداری چندین فعالیت بزرگ را درنظر داریم. اول از همه ما میخواهیم اجماع حاکمیتی ایجاد کنیم و دسترسی به نهادها تسهیل شده است و احترام متقابلی وجود دارد. تا مردم را به صحنه نیاوریم، نمیتوانیم تحول ایجاد کنیم و ما این را دنبال خواهیم کرد. در قدم بعد ما به دنبال هوشمندسازی شهر هستیم. این مردم باید به صحنه بیایند و با بهترین و نوترین امکانات به شکوفایی استعدادهایشان بپردازند. به عبارتی باید اکوسیستم کلی شهرداری را تغییر دهیم. شهر تهران باید به سمت مدیریت واحد برود.
بنده با دوستان زیادی صحبت کردم و از تجربه تخصصی زیادی از دوستان استفاده کردم و میکنم. در حال حاضر با افراد زیادی جلسه میروم و از تجربه آنان استفاده میکنم. جهتگیری ذهنی بنده برای شهرداری مشخص است، اما ریز برنامهها باید با استفاد از افراد متخصص به دست آید. به عبارتی برای فهم تجربهها به افراد زیادی رو زدهام و از دیگران برای کمک در این قضیه التماس میکنم.