به گزارش راه شلمچه، با وجود اینکه دیپلماسی دولت روحانی در 7 سال گذشته نشان از یک فروپاشی کامل دارد اما رئیس‌جمهور طی هفته‌های اخیر مشغول تدریس سیاست خارجی است و به دیگران فرمان می‌دهد عقب بایستند و خواهان این شده دیپلماسی را به او و یارانش که به زعم خویش آمریکا را بارها شکست داده‌اند(!) واگذار کنند.
البته روحانی و ظریف از سال 82 در حال آزمون و خطای دیپلماسی هستند. از زمانی که پرونده هسته‌ای روی میز مذاکره ایران و غرب قرار گرفت، روحانی به عنوان دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی و رئیس تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای و محمدجواد ظریف، عضو تیم مذاکرات تلاش کرده‌اند با ساده‌سازی موضوعات فی‌مابین مسیر دیپلماسی مشخصی را در پیش بگیرند.
آزمون و خطای تیم روحانی- ظریف با گذشت 17 سال از سعدآباد، بروکسل و پاریس (سال 82) گرفته تا ژنو، لوزان و وین (سال 94 تا 99) همه چیز را درست سر جای اول قرار داده است؛ این چرخه‌ای است که همیشه ادامه داشته است. حسن روحانی که سال 92 با شعار رفع تحریم‌های ظالمانه با کلید تدبیرش سخن می‌گفت، حالا در سال 99 همچنان از تحریم‌ها می‌گوید! این را می‌توان خلاصه‌ای از تمام عمر سیاسی دولت روحانی دانست.
رئیس‌جمهور که در آغاز به کار دولتش حل پرونده هسته‌ای کشورمان را بسیار ساده می‌دید، فعالیت‌های دیپلماتیک خود را بر پایه اعتماد به آمریکا با اسم رمز تعامل گسترده با جهان پیش برد.
روحانی شهریور 92 با اشاره به نامه رد و بدل شده با اوباما می‌گوید: بعد از شروع به کار رسمی من، آقای اوباما نامه‌ای خطاب به من نوشتند. در آن نامه تبریک گفتند و برخی مسائل مورد نظرشان را مطرح کردند، من هم به آن نامه پاسخ دادم. از ایشان تشکر کردم و مواضع جمهوری اسلامی ایران نسبت به مواردی را که ایشان مطرح کرده بود و برخی موارد دیگر را در پاسخ نامه مطرح کردم. به نظر من لحن هر ۲ نامه مثبت و سازنده بود.
رئیس دولت همچنین در مصاحبه با شبکه ان‌بی‌سی آمریکا گفته بود: مذاکره هسته‌ای یک چیز بیشتر نیاز ندارد و آن اراده سیاسی طرف مقابل برای حل و فصل نهایی مساله است. از طرف ما این اراده به صورت کامل وجود دارد و اگر طرف مقابل اراده سیاسی داشته باشد، موضوع هسته‌ای بسیار ساده است و در زمانی نه چندان طولانی به حل و فصل نهایی خواهد رسید.
با این حال بعد از گذشت 7 سال همچنان حسن روحانی از خاتمه تحریم‌ها می‌گوید و از رئیس‌جمهور جدید آمریکا یک کاغذ بدون خط می‌خواهد. شیخ دیپلمات که سال 96 شعار به عقب بازنمی‌گردیم را برگزیده بود، حالا از طرف‌هایش می‌خواهد به ژانویه 2017 بازگردند.
در همین اوضاع است که رئیس دولت در سخنان مقدماتی خود در نشست با اهالی رسانه گفت: عده‌ای می‌خواهند پایان تحریم به تأخیر بیفتد. دولت نخواهد گذاشت عده‌ای پایان تحریم را به تأخیر بیندازند. ما یک دقیقه و یک ساعت هم رضایت نخواهیم داد و در مقابل آنها خواهیم ایستاد. تحریم باید بشکند و آمریکا باید به همه تعهدات خود بازگردد و اگر همه بازگردند به تعهدات کامل خود، ما هم بازخواهیم گشت.
دولت روحانی که تا پیش از انتخاب بایدن، از ترامپ دیوانه و مزاحم شکایت می‌کرد و از یکجانبه‌گرایی دولت او می‌نالید و همچنین با خوشبینی از شکاف ۲ سوی آتلانتیک بعد از خروج دولت آمریکا از برجام ابراز شادمانی می‌کرد، مرور اتفاقات هفته جاری نشان می‌دهد با فشار چندجانبه‌ای از سوی آمریکا و تروئیکای اروپا مواجه شده که «فشار گازانبری» عبارت مناسبی برای چیزی است که سیاست خارجی دولت دوازدهم با آن مواجه است.
همزمان با سخنان مداخله‌جویانه سران چند کشور اروپایی درباره امور امنیتی و داخلی ایران به بهانه اعدام روح‌الله زم، سرشبکه ضدانقلاب و معاند کشور، فشار اقتصادی بر تهران نیز در دستور کار این کشورها قرار گرفته است.
در این زمینه «رویترز» گزارش داده است: دولت فرانسه شامگاه یکشنبه اعلام کرد سفیر این کشور در تهران، در نشست آنلاین شورای روابط اقتصادی اروپا- ایران در هفته جاری، شرکت نمی‌کند. بر اساس این گزارش، وزارت خارجه فرانسه همچنین گفت نمایندگان کشورهای آلمان، اتریش و ایتالیا نیز در این نشست که قرار بود روز دوشنبه برگزار شود، شرکت نمی‌کنند. وزارت خارجه فرانسه در این بیانیه توئیتری، هشتگ «اوضاع طبق معمول نیست (#nobusinessasusual) را درج کرد».
مسؤولان چند کشور اروپایی شورای روابط اقتصادی اروپا- ایران نیز در بیانیه‌های جداگانه اعلام کردند این نشست تا اطلاع ثانوی به تعویق افتاده است.
اتحادیه اروپایی، آلمان و فرانسه روز شنبه در پی اعدام «روح‌الله زم» لیدر اغتشاشات دی‌ماه ۹۶ و مؤسس و گرداننده رسانه معاند «آمدنیوز» که سحرگاه ۲۲ آذر‌ماه به دار مجازات آویخته شد، بیانیه‌های مداخله‌جویانه‌ای صادر کردند.
البته این همه ماجرا نیست؛ کشورهای اروپایی در برجام که به هیچ یک از تعهدات خود در توافق هسته‌ای عمل نکرده‌اند، خود را آماده حضور در بردار فشار بایدن علیه ایران می‌کنند. در این راستا «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان هفته گذشته در گفت‌وگو با نشریه اشپیگل با اشاره به برجام اظهار کرد: آلمان به دنبال یک جایگزین و توافق هسته‌ای گسترده‌تر با ایران است، زیرا توافق فعلی دیگر کافی نیست. وزیر خارجه آلمان در مصاحبه با مجله اشپیگل مدعی شد: شکلی از «توافق هسته‌ای پلاس» نیاز است که مطابق منافع ما است!
در همین حال یک مقام وزارت خارجه انگلیس، با تهدید ایران به فعال کردن ساز‌وکار حل اختلاف در برجام موسوم به اسنپ‌بک یا مکانیزم ماشه، تأکید کرد دولت انگلیس از حق بازگرداندن تمام تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران برخوردار است. جیمز کلورلی، مشاور وزیر خارجه انگلیس در جلسه‌ای که چهارشنبه گذشته با موضوع سیاست‌های دولت انگلیس در قبال ایران در پارلمان این کشور برگزار شد، گفت: «ایران باید سرپیچی سیستماتیک از تعهداتش ذیل برجام را به عقب برگرداند. ما عمیقا از اقدامات ایران، بویژه فعالیت‌هایش در زمینه تحقیقات و توسعه و ذخیره اورانیوم کم‌غنا که نقض مفاد توافق هسته‌ای هستند، نگرانیم». وی اضافه کرد: «اگر ایران درباره برجام جدی است، نباید قانونی را که اخیرا به تصویب پارلمان این کشور رسیده و گام‌های بیشتری جهت نقض برجام برمی‌دارد، اجرایی کند».
کلورلی در تشریح سیاست‌های دولت انگلیس در قبال ایران گفت: «وزیر خارجه [انگلیس] همواره این را مورد تأکید قرار داده که ترجیح ما راه‌حلی دیپلماتیک است که نگرانی‌های جامعه بین‌الملل درباره برنامه هسته‌ای ایران را برطرف کرده و همزمان، به رفتارهای بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه و رفتارهایش در داخل با مردمش رسیدگی کند».
کلورلی تأکید کرد: «ما توانایی بازگرداندن خودکار تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را حفظ کرده و برای ایران روشن کرده‌ایم که برای حفظ برجام باید به آن پایبند بماند. ما از برجام تا زمانی که دربردارنده مزایای مورد اشاره‌ام باشد حمایت می‌کنیم. درباره اینکه آیا می‌توان برجام را به منظور رسیدگی به فعالیت‌های مخرب غیرهسته‌ای ایران علیه همسایگانش در منطقه بیش از این تقویت و تمدید کرد یا خیر با دولت بایدن تعامل خواهیم کرد، چرا که من در این نگرانی با آنها (همسایگان ایران در منطقه) اشتراک‌نظر دارم».
مشاور وزیر خارجه انگلیس گفت: «همچنان از ایران می‌خواهیم خویشتنداری نشان داده و از انجام اقداماتی که ممکن است تنش‌ها در منطقه را تشدید کند خودداری کند».
گفتنی است کشورهای فرانسه، آلمان و انگلیس چندی قبل در واکنش به مصوبه مجلس در پاسخ به انتقام ترور دانشمند هسته‌ای شهید محسن فخری‌زاده- قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها- در بیانیه‌ای مشترک نسبت به تصمیم ایران برای نصب سانتریفیوژهای جدید در تاسیسات غنی‌سازی نطنز ابراز نگرانی کردند. تروئیکای اروپا با ادعای اینکه تصمیم ایران برای نصب سانتریفیوژهای جدید در نطنز نقض توافق هسته‌ای است، گفت: «اگر ایران درباره حفظ فضای دیپلماسی جدی است، باید از توافق تبعیت کند». ۳ کشور اروپایی در واکنش به قانون مجلس شورای اسلامی مدعی شدند: «اطلاعیه اخیر ایران به آژانس اتمی درباره تصمیم نصب ۳ آبشار سانتریفیوژهای پیشرفته در تاسیسات غنی‌سازی نطنز، مخالف برجام و بسیار نگران‌کننده است». در ادامه این بیانیه آمده است: «با نگرانی شدید به قانون اخیر که توسط پارلمان ایران تصویب شده، توجه می‌کنیم. [قانونی که] اگر اجرا شود، به طور اساسی برنامه هسته‌ای ایران را توسعه داده و دسترسی‌های نظارتی آژانس اتمی را محدود می‌کند». تروئیکای اروپا همچنین افزود: «این اقدامات با برجام و تعهدات گسترده‌تر هسته‌ای ایران همخوانی ندارد. اگر ایران درباره حفظ فضای دیپلماسی جدی است، نباید چنین گام‌هایی را اجرا کند». کشورهای آلمان، فرانسه و انگلیس در این بیانیه همچنین هشدار دادند: «چنین اقدامی، تلاش‌های مشترک ما برای حفظ برجام را به خطر می‌اندازد و فرصت مهم برای بازگشت به دیپلماسی به همراه دولت جدید آمریکا را تضعیف می‌کند». این بیانیه سپس با لحنی تهدیدآمیز اضافه کرد: «ما این عدم تبعیت ایران را در چارچوب برجام مطرح خواهیم کرد. ما از بیانیه‌های رئیس‌جمهور منتخب جو بایدن درباره برجام و راه دیپلماتیک برای رسیدگی به نگرانی‌های گسترده‌تر درباره ایران، استقبال می‌کنیم. این به نفع همه ما است».
***
آبرامز: با تیم بایدن درباره برجام در حال رایزنی هستیم
«الیوت آبرامز»، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران و ونزوئلا از رایزنی مقام‌های دولت «دونالد ترامپ» با تیم «جو بایدن» درباره توافق هسته‌ای برجام خبر داد.
آبرامز در مصاحبه با روزنامه صهیونیستی «تایمز اسرائیل» که دیروز منتشر شد، گفت: «ما فکر می‌کنیم برجام، توافقی بشدت معیوب بود. نظرمان با نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو درباره این توافق یکی است». به گزارش فارس، آبرامز گفت او و سایر مقام‌های دولت ترامپ با اعضای تیم انتقالی بایدن دیدار و با آنها درباره برجام رایزنی کرده‌اند.
او گفت: «سعی می‌کنیم مجاب‌شان کنیم که الان سال ۲۰۱۵ نیست. نزدیک سال ۲۰۲۱ قرار داریم و خیلی چیزها عوض شده‌اند، بنابراین فرمول‌هایی که شما فکر می‌کردید برای مذاکرات اولیه برجام خوب بود الان چندان خوب نیست». الیوت آبرامز در بخش دیگری از این مصاحبه خاطرنشان کرد فکر نمی‌کند دولت بایدن تمام تحریم‌های وضع‌شده از سوی ترامپ علیه ایران را رفع کند.
وی گفت: «[برداشتن تحریم‌ها] مثل زدن یک کلید برق نیست که یک گزینه عدم تحریم و دیگری اعمال تحریم باشد. فکر می‌کنم مذاکره در این باره، مذاکره‌ای پیچیده بین آمریکا و ایران خواهد بود و فکر نمی‌کنم همه تحریم‌ها رفع شوند».
منبع؛ وطن امروز
