به گزارش راه شلمچه، «چگونه موفق و ثروتمند شوید»، «راز‌های خوشبختی و پولدارشدن»، «مهره‌مار؛ چگونه خود را در دل همه جا کنید»، شخصیت‌شناسی و... تنها نمونه‌هایی از عناوینی است که با گشتی کوتاه در فضای مجازی با آن‌ها مواجه می‌شویم و در اینستاگرام، تلگرام و سایت‌های اینترنتی پر است از روانشناس‌نما‌هایی که انواع و اقسام توصیه‌های روانشناسی ارائه و راهکار می‌دهند؛ سمینار و دوره برگزار می‌کنند و در کنارش اجناس و کالا‌هایی خاص را تبلیغ می‌کنند، اما آنچه این حجم از فعالیت‌ها را قابل تأمل می‌کند آمار نسبتاً بالای شیوع اختلالات روانی در جامعه است؛ امری که نشان می‌دهد یک‌جای کار می‌لنگد و این افرادی که در صفحات خود در فضای مجازی خود را روانشناس معرفی می‌کنند و برای مردم نسخه می‌پیچند، خیلی وقت‌ها شیادانی هستند که با نسخههایشان آثار و تبعات ناگوار و ماندگاری را در زندگی افراد موجب می‌شوند.
شاید رایگان‌بودن و در دسترس بودن و شاید ظاهرسازی و سخنان اغواگرانه و شاید هم توانایی‌های خاص روانشناس‌نما‌ها به گونه‌ای بوده که آن‌ها بیشتر از روانشناسان حقیقی و متخصص در جذب مخاطب موفق بوده‌اند. موضوعی که دکتر حمید پورشریفی دکترای روانشناسی سلامت و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی در بیست و هشتمین جلسه نقد و اندیشه، در پاسخ به آن از روانشناسی اجتماعی کمک می‌گیرد و می‌گوید: «از این زاویه در این بین دو عامل با همدیگر به شکلی تعاملی در ارتباط هستند تا چنین پدیده‌ای شکل بگیرد.»
عوامل موفقیت‌روانشناس نما‌های مجازی
بنا به تأکید این متخصص افرادی که علم و تخصص لازم را در حوزه روانشناسی دارند، ممکن است به اندازه یک فرد غیرعلمی مجلس گردانی بلد نباشند یا لودگی نکنند. یک فرد علمی عادت کرده به جای صحبت‌های قطعی بگوید «به نظر می‌رسد.» در برابر این برخی از روانشناسنماهای مجازی از اختلالات شخصیتی همچون خودشیفتگی رنج می‌برند و برخی‌ها شخصیت‌های ضداجتماعی دارند، اما خارج‌شدن از چارچوب‌ها و سخنان اغواگرانه آن‌ها موجب می‌شود تا در جذب مخاطب موفق باشند. وی در عین حال می‌افزاید: «البته ممکن هم هست هیچ‌کدام از این مسائل در میان نباشد و برخی از این افراد در سخنرانی و پرزنت‌کردن دیگران توانمند هستند. بنابراین برای مواجهه با اقبال خوب مردم به این روانشناسان باید به این موضوع به صورت ترکیبی نگاه کرد.» از نگاه این کارشناس مخاطبان در فضای مجازی با اضافه بار علمی موجه هستند و در این بین اگر کسی بتواند ارائه متفاوتی داشته باشد، افراد به واسطه فرصت کمی که برای دریافت اطلاعات دارند به دنبالش می‌روند. وی برای مدیریت این فضا بالابردن تفکر نقادانه مخاطب را راهکار مؤثر می‌داند و می‌افزاید: «یک روانشناس‌نما می‌تواند آسیب‌هایی به افراد وارد کند، اگرچه پیش چشم نیست، اما تا سال‌های سال با آن‌ها می‌ماند و ممکن است چندین متخصص هم نتوانند آثار آن را خنثی کنند.»
ترویـج ازدواج سفیـد از سـوی روانشناس‌نما‌ها
روانشناسی جنسی و ارائه راهکار و حتی ترویج ازدواج سفید یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که در صفحات روانشناسنماهای مجازی ترویج و تبلیغ می‌شود. دکتر ناصحی با اشاره به اینکه در کشور‌های غربی باران اطلاعات جنسی به صنعت سکس تبدیل شده، می‌افزاید: «محصولات این صنعت سکس، ابزار‌ها و دارو‌های جنسی است که به شدت آسیب‌رسان است، اما برای فروش و تبلیغ این محصولات از روانشناسی جنسی استفاده می‌شود تا امور طبیعی را غیرطبیعی و امور غیرطبیعی همچون ازدواج سفید را طبیعی جلوه دهند. استفاده از این دارو‌ها و ابزار‌ها موجب بروز اختلالات متعددی شده و حتی در مواردی برخی از این روانشناس‌نما‌ها هدفشان بهره‌برداری جنسی از مراجعان است. وی راهکار شناخت سایت‌ها و صفحات روانشناس‌نما‌ها را تبلیغ دارو‌ها و ابزار‌های جنسی، استفاده از تصاویر مکرر و اغراق‌آمیز و ارجاع به کانال‌ها و سایت‌های دیگر می‌داند. ناصحی با تأکید بر اینکه وقتی شما به کلاس‌های روانشناسی در فضای عادی جامعه می‌روید، می‌دانید با چه کسانی مواجه هستید، می‌افزاید: «در فضای مجازی ما هیچ اطلاعات درستی درباره افرادی که مدعی روانشناس‌بودن هستند، نداریم و به همین خاطر هم مطالب و منابع غلط در این فضا به مراتب بیشتر از مطالب درست منتشر می‌شود. هر چند منابع و محتوا‌های قابل اعتماد و مورد تأیید روانشناسان حقیقی نیز وجود دارد.»
نواقص قانونی و نظارتی
دکتر مهرنوش دارینی، روانشناس بالینی و مدرس دانشگاه هم با تأکید بر نواقص و کمبود‌های قانونی برای نظارت بر فضای مجازی و روانشناس‌نما‌ها تأکید می‌کند: «ما محتوا‌های خوب کم نداریم، اما، چون مردم باید هزینه بدهند به سراغ این محتوا‌ها نمی‌روند، اما ازسوی روانشناس‌نما‌ها در فضای مجازی گاهی برای یک موضوع مشترک، پنج پست و توصیه متفاوت را شاهدیم که همدیگر را رد می‌کنند.» بنا به تأکید وی تنها روانشناسانی قابل اعتماد هستند و صلاحیت حرفه‌ای دارند که پروانه تخصصی اشتغال داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه گاهی یک جمله تا مدت‌ها مبنای تفکر و تصمیم‌گیری شما می‌شود از مردم خواست تا برای انتخاب مشاور خود دقت بیشتری داشته باشند.
منبع: روزنامه جوان
