راه شلمچه- محمدرضا سابقی؛ تأکید بر عزاداری امام حسن عسکری(ع) در سال‌های اخیر و حتی اصرار بر تعطیلی سال‌روز شهادت آن حضرت، بر اساس رابطه پدر و فرزندی ایشان با امام زمان(ع) تعریف شده است. به این معنا که گویا امام زمان(ع) بعد از هزار و صد و هشتاد سال هنوز سوگوار درگذشت پدر است و باید به او تسلی خاطر داد.
این نگاه صورتی عاطفی و شخصی به عزاداری می‌دهد و با عزاداری امام حسین(ع) که اصل همه عزاداری‌ها بوده و صورتی اعتراضی و سیاسی دارد، اصلا همسان و یکسو نیست. در این توجیهِ عزاداری سخن از بزرگداشت یک مظلوم و محکومیت یک ظالم نیست، بلکه سخن از تسلی خاطر امام زمان(ع) است و تمام توجیهاتی که عزاداری را فرع احیای تعالیم سیاسی دین اسلام می‌داند، با این نگاه نفی می‌شود.
صراحتا باید بگویم عزاداری امام حسن عسکری(ع) با عزاداری سایر ائمه(ع) هیچ تفاوتی ندارد، و اگر تأثر و اندوهی برای شهادت امام وجود دارد به جهت مظلومیت ایشان است، وگرنه مرگ که پایان وجود انسان نیست که بعد از هزار و اندی سال هنوز غصه آن برای فرزند ایشان وجود داشته باشد، مگر رحلت از این دنیا برای همه وجود ندارد و کسی را چاره و گریزی از آن دارد؟ پس چرا سوگواری رحلت پدر از این دنیا باید این‌قدر استمرار پیدا کند؟
در روایات متعددی عزاداری امام حسین(ع) یک استثناء برای عزاداری‌ها دانسته شده است و فرموده‌اند: «کُلُّ الْجَزَعِ وَ الْبُکَاءِ مَکْرُوهٌ سِوَى الْجَزَعِ وَ الْبُکَاءِ عَلَى الْحُسَیْنِ، عَلَیْهِ السَّلَامُ؛ یعنی: همه عزاداری‌ها و گریستن‌ها ناپسند است مگر عزاداری و گریستن برای امام حسین، علیه‌السلام.»
این استثناء، بدان خاطر است که بُعدِ سیاسی عزاداری امام حسین(ع) با وجود بُعد عاطفی آن، هیچ گاه پوشیده و پنهان و فرع نبوده است.
حاصل سخن این‌که بنده مخالف سوگواری و بزرگداشت شهادت امام حسن عسکری(علیه السلام) به عنوان امام یازدهم نیستم؛ بلکه سخنم درباره گفتمانِ ترویجیِ اینگونه عزاداری‌هاست.
نباید عده‌ای گمان کنند که تأکید ائمه(ع) بر سوگواری امام حسین(ع) به خاطر ارتباط خویشاوندی و نَسَبی بوده است؛ زیرا با این نگاه سطحِ مناسک عزاداری را به شرافت‌های نسبی و روابط شخصی تنزیل می‌دهیم.
آری احترام به خاندان پیامبر(ص) اصلی مشترک میان همه‌ی مسلمانان است و اهل سنت نیز به همین خاطر برای ائمه(ع) احترام قائل‌اند. ولی برای شیعه ارتباط ولایی مهم‌تر از موضوع خویشاوندی آنها با پیامبر(ص) است. از این جهت است که امام صادق(ع) در روایتی می‌فرمایند:
«وَلَايَتِي لِعَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ أَحَبُ إِلَيَ مِنْ وِلَادَتِي مِنْهُ لِأَنَّ وَلَايَتِي لَهُ فَرْضٌ وَ وِلَادَتِي مِنْهُ فَضْلٌ. ولایت من نسبت به علی بن ابی طالب(ع) برایم محبوب تر از ولادتم از اوست، زیرا ولایتم نسبت به او واجب است و ولادتم نسبت به او یک فضیلت است
