به گزارش راه شلمچه، بر اساس گزارشی منتشر شده توسط دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن، لایحه بودجه سال 1404 کل کشور در شرایطی تنظیم شده است که کشور با ناترازی‌های فزاینده در تمامی حامل‌های انرژی از جمله گاز طبیعی، برق و بنزین مواجه است. در سال 1401، میزان ناترازی گاز طبیعی به 315 میلیون مترمکعب در روز رسید و اگرچه در سال 1402 به دلیل افزایش دما این عدد به حدود 280 میلیون مترمکعب در روز کاهش یافت، اما چالش ناترازی گاز طبیعی در طول سال، به ویژه در ماه‌های سرد، همچنان ادامه دارد.
این گزارش همچنین اشاره می‌کند که مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌های حرارتی افزایش یافته و ذخایر گازوئیل و نفت‌کوره در نیمه اول سال 1403 در مقایسه با مدت مشابه سال قبل کاهش یافته است. این افزایش ناترازی گاز و عدم تأمین سوخت مایع جایگزین، مشکلاتی برای تأمین برق در فصل زمستان به وجود آورده است.
در زمینه تأمین بنزین نیز کسری‌هایی وجود دارد و بی‌توجهی به سیاست‌های مدیریت مصرف باعث شده تا به واردات و خرید محصولات از واحدهای داخلی روی آورده شود. بنابراین انتظار می‌رود که تدوین لایحه بودجه به گونه‌ای باشد که با وضعیت ناترازی انرژی همخوانی داشته باشد و تدابیری برای مدیریت و کاهش آن در نظر گرفته شود. همچنین با تصویب برنامه هفتم پیشرفت در سال جاری، امید می‌رود که بودجه به عنوان یک بخش از این برنامه به تحقق اهداف کمی کمک کند.
در ادامه گزارش آمده است که تبصره «3» لایحه بودجه 1404 به طور خاص به نفت و روابط مالی آن با دولت می‌پردازد. همچنین در بخش هفتم لایحه، جدولی از منابع و مصارف عمومی دولت پیش‌بینی شده که بیشتر آن مربوط به حوزه نفت و گاز است. نکته حائز اهمیت در لایحه بودجه 1404، تجمیع تمامی منابع تحت عنوان بودجه عمومی است که به این ترتیب منابع خارج از سقف بودجه، مانند منابع حساب هدفمندی یارانه‌ها، به صورت یکپارچه در نظر گرفته شده است.
گزارش بیان می‌کند که از مجموع حدود 2107 هزار میلیارد تومان درآمدهای نفتی پیش‌بینی‌شده در لایحه، سهم دولت از صادرات نفت‌خام، میعانات‌گازی و گاز طبیعی حدود 509 هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود. با احتساب سهم استقراض از صندوق توسعه ملی، این رقم به 44 درصد و حدود 1050 هزار میلیارد تومان می‌رسد، اما در صورت استاندارد شدن لایحه، سهم درآمدهای نفتی دولت از بودجه عمومی 15 درصد خواهد بود که نسبت به 23 درصد سال گذشته کاهش نشان می‌دهد.
طبق برآوردها، هدف تولید نفت‌خام 3750 هزار بشکه در روز پیش‌بینی شده که قابل تحقق نیست و به تبع آن تحقق صادرات نفت‌خام و میعانات‌گازی نیز با تردید مواجه است. همچنین، پیش‌بینی‌هایی درباره قیمت نفت صادراتی ایران برای سال آینده نشان می‌دهد که سناریوهای مختلف در مورد قیمت فروش وجود دارد که احتمالاً بر کاهش میزان صادرات تأثیر می‌گذارد.
این گزارش در نهایت به اشکالاتی در لایحه اشاره می‌کند، از جمله عدم تخصیص منابع به طرح‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی و نقص در توجه به موضوع‌های کلیدی نظیر تأمین مالی پروژه‌های ذخیره‌سازی گاز طبیعی. به طور کلی، لایحه بودجه 1404 در حالی تدوین شده که چالش‌های اساسی در حوزه انرژی را به طور کامل پوشش نمی‌دهد.
منبع: تسنیم
