به گزارش راه شلمچه، دبیر چهلمین جشنواره فیلم فجر که این روز‌ها به سویه جدید بیماری کرونا مبتلا شده است، اسامی هیئت داوری هفت نفره این رویداد را معرفی کرد.
در طول ادوار گذشته جشنواره فجر همواره ترکیب هیئت داوری و نحوه انتخاب آثار و افراد برگزیده جوایز یکی از بخش‌های حاشیه‌ساز این رویداد بوده است؛ اتفاقی که با توجه به حضور چهره‌های مختلف با تخصص‌های متفاوت در ترکیب هیئت داوری این دوره از جشنواره امید می‌رود نه تنها کم‌حاشیه‌ترین بلکه نقطه قوت آن باشد.
در فاصله کمتر از چند روز به آغاز چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر، اعضای هیئت داوری هفت نفره این رویداد توسط دبیر آن مسعود نقاش‌زاده که این روز‌ها به سویه جدید ویروس کرونا هم مبتلا شده است، معرفی شدند. بر اساس این اعلام مسعود جعفری جوزانی (نویسنده، کارگردان و تهیه‌کننده)، مجید انتظامی (آهنگساز)، شهاب حسینی (بازیگر و تهیه‌کننده)، محمدعلی باشه‌آهنگر (نویسنده و کارگردان)، محمد داوودی (مدیر فیلمبرداری)، مهدی سجاده‌چی (فیلمنامه‌نویس) و پژمان لشکری‌پور (منتقد و تهیه‌کننده) قرار است ۲۲ فیلم راه‌یافته به بخش سودای سیمرغ جشنواره امسال را داوری کنند.
رکوردداران داوری
با توجه به سابقه ارائه شده از ادوار گذشته جشنواره فیلم فجر تاکنون مجید مجیدی، محمد بزرگ‌نیا و محمدعلی نجفی با شش دوره رکورددار داوری در این رویداد هستند و پس از آن‌ها اشخاصی مثل رسول صدرعاملی و محمد داوودی هر کدام با پنج بار حضور در جمع هیئت داوران بخش سودای سیمرغ در رتبه دوم قرار دارند، این در حالی است که در بین اعضای هیئت داوری این دوره که توسط دبیر جشنواره معرفی شدند، شهاب حسینی، مهدی سجاده‌چی و پژمان لشکری‌پور برای اولین بار است داوری در جشنواره فجر را تجربه می‌کنند ولی چهار نفر دیگر (مسعود جعفری جوزانی، مجید انتظامی، محمدعلی باشه‌آهنگر و محمد داوودی) سابقه حضور بیشتری را در بین هیئت داوری جشنواره دارند.
جشنواره فیلم فجر در طول ۳۹ دوره‌ای که برگزار شده همواره با حواشی و اتفاقات خاصی همراه بوده است. یکی از داغ‌ترین و ریشه‌دار‌ترین بخش‌هایی که مباحث پربسامدی را به همراه داشته، بحث نحوه انتخاب و چینش افراد در هیئت داوری ادوار گذشته است. از دوره‌های ابتدایی برگزاری جشنواره فیلم فجر موضوعات متنوعی با دال مرکزی هیئت داوران اتفاق افتاده است که انتخاب‌نشدن بازیگر نقش اول زن در دوره‌های اول و دوم تا اعمال نفوذ وزیر ارشاد در رأی آن‌ها و نیز اعتراض به ترکیب تمام سینمایی یا غیرسینمایی این هیئت و حتی لو رفتن اسامی برگزیدگان قبل از برگزاری مراسم اختتامیه از جمله آنهاست.
اگر به سوابق ادوار گذشته اتفاقات مرتبط با هیئت داوری نگاهی بیندازیم، مهم‌ترین مسئله داوری در دو دوره اول و دوم جشنواره فیلم فجر انتخاب‌نشدن و جایزه ندادن به بازیگران زن تحت عنوان برگزیده نقش اول زن فیلم‌هاست. یکی دیگر از مهم‌ترین حواشی سروصدای دوره دوم جشنواره مربوط به لو رفتن اسامی برگزیدگان بخش‌های مختلف پیش از برگزاری مراسم اختتامیه بود که در نوع خودش اتفاقی کم‌نظیر و عجیب و غریب به حساب می‌آید.
مهم‌ترین اتفاق سومین دوره برگزاری این جشنواره اعطای جایزه بازیگر نقش اول زن به پروانه معصومی برای بازی در فیلم «گل‌های داوودی» است که پس از اعتراضات صورت‌گرفته در دو دوره گذشته نسبت به عملکرد هیئت داوران برای اولین بار اتفاق افتاد. همزمان با برپایی نهمین دوره جشنواره فجر و در پی اعتراض‌هایی که در ادوار قبل در مورد انتخاب داوران وجود داشت، شرایطی ایجاد شد تا زمینه ورود عزت‌الله انتظامی به عنوان اولین بازیگر حاضر در ترکیب هیئت داوران فراهم شود و به این ترتیب تمام اعضای هیئت داوران از میان چهره‌های سینمایی انتخاب شوند. یکی از مهم‌ترین اعتراضاتی که در رابطه با نحوه داوری جشنواره دهم صورت گرفت، این بود که گفته می‌شد هیئت داوران با اتخاذ سیاست «نه سیخ بسوزد، نه کباب» عمل و جوایز را بین آثار شرکت‌کننده تقسیم کرده‌اند تا همه فیلم‌ها جایزه‌ای بگیرند.
فرشته طائرپور، اولین داور زن
روند اتفاقات ادامه داشت تا اینکه در شانزدهمین دوره جشنواره فجر و به دلیل اعتراضاتی که هیئت داوران در مرکز آن قرار داشت، گفته می‌شد چرا از زنان سینماگر در داوری‌ها استفاده نمی‌شود؟ در نتیجه مسئولان برگزاری جشنواره نام فرشته طائرپور را به اسامی داوران جشنواره اضافه کردند و به این ترتیب زمینه ورود زنان سینماگر به جرگه داوران جشنواره فجر ایجاد شد.
مهم‌ترین اتفاق مربوط به هیئت داوران دوره هفدهم اعتراض به ترکیب این هیئت بود که هر پنج عضو آن کارگردان بودند. هجدهمین دوره جشنواره نیز با حاشیه عجیبی همراه شد و خیلی‌ها معتقد بودند ترکیب هیئت داوران این دوره قبل از شروع جشنواره، جایزه‌ها را برای فیلم بهمن فرمان‌آرا «بوی کافور، عطر یاس» کنار گذاشته بود! در این دوره از جشنواره فیلم‌هایی مثل «متولد ماه مهر» ساخته احمدرضا درویش و «اعتراض» ساخته مسعود کیمیایی با مضمونی سیاسی حضور داشتند.
اعتراض به داوری در بازیگری
حاشیه مربوط به بیستمین دوره جشنواره فجر نسبت به دوره‌های قبل کمی متفاوت‌تر بود. در این دوره سیمرغ بازیگر بهترین نقش مکمل مرد به عزت‌الله انتظامی برای بازی در فیلم «خانه‌ای روی آب» بهمن فرمان آرا تعلق گرفت؛ جایزه‌ای که اغلب کارشناسان و منتقدان معتقد بودند باید به حسین محجوب یا حبیب رضایی تعلق می‌گرفت، چون بازی بهتری داشتند. این در حالی بود که بهمن فرمان‌آرا به دعوت شخص مهاجرانی وزیر وقت ارشاد به ایران آمد و فیلمش را در جشنواره شرکت داد و اتفاقاً همه جایزه‌ها را دریافت کرد! مسئله‌ای که حاشیه‌های زیادی داشت و شائبه اعمال نفوذ مهاجرانی بر هیئت داوران را ایجاد کرد. مشابه این اتفاق در جشنواره بیست‌و‌هشتم هم تکرار شد؛ جایی که سه فیلم «هیچ»، «آتشکار» و «زمهریر» با نامه مستقیم جواد شمقدری، رئیس وقت سازمان سینمایی به جشنواره راه پیدا کردند، هر چند این سه فیلم سرنوشت متفاوتی پیدا کردند و اکران فیلم «زمهریر» در ایام جشنواره با حواشی زیادی همراه شد و هرگز به اکران عمومی نرسید و فیلم آتشکار هم بعد‌ها به صورت محدود چند روزی اکران شد.
در سی‌و‌دومین دوره جشنواره در حالی که فیلم «عصبانی نیستم» در چند مورد نامزد شده بود، توسط کارگردانش از لیست نامزد‌های دریافت سیمرغ جشنواره بیرون کشید! هر چند اکران عجیب و غریب و نصفه و نیمه آن در جشنواره باعث سردرگمی اهالی رسانه و منتقدان شد، اما این اقدام رضا درمیشیان، کارگردان فیلم در حالی رخ داد که گفته می‌شد داوران قصد داشتند سیمرغ بهترین بازیگر مرد را به نوید محمدزاده (بازیگر نقش اول عصبانی نیستم) بدهند که پس از این اقدام، جایزه به رضا عطاران برای بازی در فیلم طبقه حساس اعطا شد.
اما مهم‌ترین اتفاق مربوط به هیئت داوری در جشنواره سی‌و‌سوم گاف عجیب و غریب سایت جشنواره بود که همزمان با مراسم اختتامیه، اسامی برگزیدگان را روی خروجی‌اش قرار داد.
حاشیه‌های جشنواره سی‌وهفتم از همان روز‌های ابتدایی شروع شد؛ جایی که اسم محمد آفریده در بین اسامی داوران بخش نگاه‌نو دیده می‌شد. بسیاری از رسانه‌ها با اشاره به سوابق آفریده در ساخت فیلم موهن «یک خانواده محترم» به حضور او در جمع داوران جشنواره فیلم فجر اعتراض کردند، این در حالی بود که اثری از مسعود بخشی، کارگردان فیلم موهن «یک خانواده محترم» هم در بخش نگاه نو در معرض داوری بود!
شکل این حواشی در جشنواره سی‌و‌هشتم که بعد از شهادت حاج قاسم سلیمانی و ماجرای سقوط هواپیمای اوکراینی برگزار می‌شد، متفاوت‌تر از دوره‌های قبل بود و برخی از اعضای هیئت داوران و کارگردانان از حضور در جشنواره فیلم فجر انصراف دادند، اما در نهایت جشنواره در سطح قابل قبولی برگزار شد.
منبع: روزنامه جوان
