به گزارش راه شلمچه، مهار تأمین مالی تروریست، باندهای مواد مخدر، پولشویی و... همواره یکی از موضوعات مهم امنیتی و اطلاعاتی در تمامی کشورهاست. دولتها برنامهریزی ویژهای برای رصد و خنثی سازی تامین مالی موارد ذکر شده طراحی میکنند؛ و از سوی دیگر همواره گروههای تبهکاری به دنبال دور زدن این سازوکارها هستند. با ظهور و اشاعه رمزارزها تا حدی این مشکل برای خلافکاران و به طور کلیتر گروههایی که به هر دلیلی دوست نداشتند تحرکات مالی آنها رصد شود، تسهیل شد.
هم اکنون میتوان گفت بخش قابل توجهی از تأمین مالی پنهان و غیر علنی جهان با بهرهگیری از رمزارزها انجام میشود. البته کشورهایی مانند چین، روسیه، ژاپن و آمریکا ظرف چند سال گذشته پروتکلهایی برای رصد کنشگران بازار رمزارز ایجاد کردهاند که تا حدودی نیز باعث شفافیت این فضا شده اما باز هم فضا تا نقطه مطلوب یا شفافیتی همانند تراکنشهای بانکی مسیر بسیار طولانی در پیش است.
اغتشاشگران از رمزارز استفاده کردند
در این بین حدود دو ماه است که کشورمان درگیر آشوبهای جسته و گریخته خیابانی است و گزارشهای متقنی از تامین مالی سر دستههای اغتشاشگران با رمزارزها ارائه شده است.
ایران به دلیل خصومتهای غرب همواره نقطه هدف تروریستها بوده است. ترور دانشمندان هستهای کشور، برنامهریزی جهت آشوب و اغتشاش و ... تنها نمونههای کوچکی از خصومتهای غرب علیه مردم ایران بوده است، نکته جالبتوجه این بوده که درگذشته تأمین مالی جریانات فوق، اغلب بهصورت پرداخت در حسابهای خارجی، چمدانهای دلار یا طلا و... انجام میشد اما در حال حاضر با شیوه تأمین مالی تروریست با بهرهگیری از رمزارزها علیه ایران روبرو هستیم که اظهارات برخی از مسئولین امنیتی کشور مهر تأییدی بر این مهم است.
بر اساس اظهارنظر مدیرکل اطلاعات آذربایجان غربی، «برخی از افراد دستگیر شده اقرار کردهاند که جریان اغتشاش، هزینه شعارنویسی، عمامه پراکنی، آشوب و سایر مباحث، از طریق ارزهای دیجیتالی پرداخت میکند، البته افراد دستگیر شده مدعی شدهاند، این وعدهها محقق نشده است.»
علاوه بر این اسماعیل محبیپور معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری فارس نیز تأکید کرد که «جریانی از آنسوی مرزهای با واریز ارز دیجیتالی بهحساب برخی از اغتشاشگران به دنبال ایجاد آشوب و بینظمی در استان بودهاند.»
همچنین مصطفی بازوند، فرمانده سپاه بابلسر از دستگیری یک لیدر اغتشاشات با میزان انبوهی رمزارز در حساب خود خبر داد، وی دراینخصوص گفت: «در حساب کاربری فرد دستگیر شده، ارز دیجیتال به ارزشی معادل ۲۰ میلیارد تومان وجود داشت و نشان میدهد این کیف پول از خارج شارژ شده است.»
علت استفاده تروریسم از رمزارزها چیست؟
بهرهبردن از رمزارز به جهت تأمین مالی فعالیتهای خرابکارانه مختص ایران نبوده و در برخی از کشورهای عربی نیز اتفاق افتاده است؛ حتی در سالهای اخیر شاهد خریدوفروش مواد مخدر با به بهرهگیری از رمزارزها بودهایم، اما چرا افراد یا گروهها به سبب فعالیتهای خرابکارانه یا غیرقانونی خود از رمزارز بهره میبرند؟
نکته مهم اینجاست که جریان مالی تروریسم از رمزارزها به سبب ویژگی منحصر به فرد آنها یعنی غیر متمرکز بودن بهره میبرند.
بنا بر این گزارش باوجود اینکه تمامی تراکنشهای دنیای رمز ارز در دفتر کل توزیع شده بلاکچین مربوط به آن رمز ارز ثبت میشود اما هویت دو طرف معامله رمزنگاری شده و غیر قابل شناسایی است.
از همین رو برخی از کشورها از ترس تضعیف جایگاه نظارتی بانک مرکزی خود اساسا نقل و انتقال رمزارزها را ممنوع اعلام کردهاند. برای مثال هند را میتوان در زمره این کشورها دانست. این محدودیت در مرحله نقل و انتقال درگاههای داخلی بانکهای این کشورها با صرافیهای داخلی و خارجی اعمال میشود.
در این بین برخی از کشورها نظارت را بر ممنوعیت ترجیح دادهاند (البته به طور کلی ممنوعیت در رابطه با پدیدههای این چنینی سادهترین راهی است که سیاستگذار در پیش میگیرد و همیشه محکوم به شکست است). در این کشورها صرافیهای خرید و فروش رمز ارز متعهد میشود که قوانین ضد پولشویی و شناسایی مشتری را اجرایی کنند. قوانینی که گاهی حتی سختگیرانهتر از پروتکلهای شناسایی مشتری در نقل و انتقالات بانکی است.
بهعنوان نمونه بایننس بزرگترین صرافی رمز ارز دنیاست و در حال حاضر زیر ذرهبین آمریکا، چین، انگلستان، ژاپن، تایلند و بسیاری از کشورهای دیگر قرار گرفته و به ناچار مجبور به پذیرش شروط کشورها در خصوص تأمین قوانین ضد پولشویی شده است.
سال ۲۰۱۵ بنیانگذار شرکت سیلک رود (Silk Road) به دلیل ایجاد شبکه خرید و فروش مواد مخدر در بازار بیتکوین، به حبس ابد محکوم شد.
در ایران به دلیل اینکه هنوز قوانینی جهت مبادلات رمزارز تدوین نشده، امکان رصد جریانات خلاف قانون با دشوارهای عظیمی روبرو است، البته در کشورهای دارای قوانین رمزارز نیز مشکلات متعدد در خصوص رصد فعالیتهای پولشویی یا تروریسمی مشاهده میشود.
هشدار بینالمللی در خصوص تأمین مالی تروریسم با رمز ارز
بنا بر این گزارش، سوتلانا مارتینوا، هماهنگکننده مقابله با تأمین مالی تروریسم در سازمان ملل متحد با بیان اینکه گروههای تروریستی که از سیستم مالی رسمی کنار گذاشته شدهاند، برای تأمین مالی فعالیتهای فجیع خود به ارزهای دیجیتال روی آوردهاند، گفت: «اگرچه پول نقد و حواله همچنان روشهای غالب تأمین مالی تروریسم در کشورهای عربی و جنوب آسیا هستند، بااینحال، سازمانهای تروریستی پیشرفته از رمز ارزها استفاده میکنند.»
علاوه بر این آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در این باره گفته است: «تروریستها و دیگر افرادی که ایدئولوژیهای نفرتانگیزی دارند، از فناوریهای جدید و نوظهور برای انتشار اطلاعات نادرست، دامنزدن به اختلافات، عضوگیری، جمعآوری منابع و اجرای حملات سوءاستفاده میکنند.»
ایران نیازمند قوانین حوزه رمزارز
باوجوداینکه تعدادی کمی از کشورها قوانین و مقرراتی در حوزه رمزارز به تصویب رساندهاند، اما این قوانین با موفقیتهای همراه بوده است و ریسک فعالیتهای غیرقانونی را افزایش داده است.
بر اساس اخبار غیررسمی، حجم روزانه بازار رمزارز ایران را بیش از ۱۰ میلیون دلاری برآورد کردهاند و با چنین حجم بالایی هنوز قوانین حوزه مبادلات رمزارز در کشور تدوین نشده است.
عجیب اینجاست که در ماههای اخیر شاهد افزایش صرافیهای داخلی رمزارز هستیم و اخبار متعددی در خصوص کلاهبرداری به بهانه رمزارزها مطرح شده است، به عنوان نمونه میتوان به اتفاقاتی که حول کینگ مانی و گردانندگان آن اتفاق افتاد اشاره کرد.
از طرفی تمامی افراد جهت هرگونه مبادلهای مالی نظیر تبدیل رمزارزهای خود به ریال، باید از صرافیهای داخلی بهره ببرند و به دلیل اینکه احراز هویت یا شناسایی مشتری شرط اصلی فعالیت در صرافیها است، میتوان با تدوین قوانینی، جریان مالی مشکوک را شناسایی کرد.
به گزارش رجانیوز، بیتردید، تدوین قوانین حوزه رمز ارز و رصد جریانات مالی این حوزه سبب خواهد شد فارغ از بحث کاهش کلاهبرداری، جریانات تروریستی بهراحتی نتوانند، مبادلات مالی خود را در درون کشور محقق سازند.