به گزارش راه شلمچه، عقب نشینی 14 هزار هکتار تالاب میانکاله و اختلال محیط و اکوسیستم و عوامل ناشی از میکرو ارگانیسم های محیطی موجب رشد یک نوع باکتری و باعث شیوع سم بوتولیسم در پهنه مستعد آبی تالاب میانکاله و خلیج گرگان شد و طی دو سال اخیر هزاران پرنده تلف شده است.
کوروش ربیعی رئیس اداره حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران با بیان این مطلب گفت: شبه جزیره میانکاله بوسعت بیش از 68 هزار هکتار پهنه آبی و خاکی واقع در جنوب شرقی دریای خزر و شمال شهرستان بهشهر واقع شده که 48 هزار هکتار آن بطول 60 کیلومتر و به عمق حداکثر 3 متر تالاب میانکاله و خلیج گرگان را تشکیل می دهد و بیش از 20 هزار هکتار آن را انارستان، سازیل و... در برگفته است.
خلیج گرگان و تالاب میانکاله از منتهی الیه کانال چاپقلی و کانال خزینی بندرترکمن تا پلنگان نزدیکی های بندر امیرآباد بهشهر امتداد دارد از دریای خزر جدا شده است و منابع آبی شور آن از طریق دو کانال خزینی و چاپقلی متصل به دریا و آب شیرین آن از طریق چشمه سارها و رودخانه های بالادست (البرز) تامین می شود که در سال های اخیر به علت توسعه مزارع شالیزاری، شیلاتی و باغی آب ورودی به تالاب و خلیج میانکاله کاهش یافت و از سوی دیگر پسروی آب دریای خزر موجب عقب نشینی 14 هزار هکتار (بیش از یک چهارم) از تالاب میانکاله شد و همین عامل باعث از بین رفتن منابع غذایی پرندگان و خشکی تالاب و در نهایت در آینده شاهد کویری با ریزگردها در سواحل دریای خزر خواهیم بود.
تالاب میانکاله و خلیج گرگان که از عمق کمی برخوردار است بهترین مکان برای زیست و زادآوری پرندگان مهاجر در چهارفصل سال محسوب می شود و به همین دلیل خلیج گرگان به "بهشت پرندگان" شهرت دارد و سالانه پذیرای 130 گونه پرنده با جمعیتی 350 تا 500 هزار قطعه برای زمستان گذرانی و زادآوری است.
تالاب میانکاله و خلیج گرگان به خاطر عمل تخم ریزی آبزیان دریای خزر بویژه کپور ماهیان و جاذبه های طبیعی و ملجاء گونه های نادر و رو به انقراض پرندگان آبزی و مهاجر، در سال 1354 به عنوان تالاب بین المللی در کنوانسیون رامسر به پناهگاه حیات وحش ارتقاء یافت و در سال 1355 از سوی سازمان یونسکو به عنوان ذخیره گاه زیست کره معرفی شده است.
کوروش ربیعی در ادامه گفت: در گذشته یک سری زیست بوم های موجود در اطراف شبه جزیره میانکاله مانند اراضی شالیزاری و آببندان ها در فصل پاییز بصورت آیش زیستگاه پرندگان مهاجر بود اما در سال های اخیر آببندان ها و اراضی آیش به دلیل توسعه ای و اقتصادی و سایر فعالیت های کشاورزی و شیلاتی بسیاری از این اراضی از دسترس خارج و پرندگان به شبه جزیره میانکاله وابستگی پیدا کردند.
ربیعی با رد هرگونه دخالت انسانی در امر مسمومیت و مرگ و میر پرندگان در تالاب میانکاله و خلیج گرگان گفت: اگر این مسمومیت ها شیمیایی بوده باشد تلفات ناشی از آن شدید اتفاق می افتاد و به سرعت کاهش پیدا می کرد اما روند مرگ و میر پرندگان در طی دو سال اخیر در میانکاله از چند قطعه شروع و در ادامه روزانه جمعیت کثیری از پرندگان را مبتلا می کند.
رئیس اداره حیات وحش محیط زیست مازندران اذعان داشت: مسمومیت ناشی از عوامل انسانی و شیمیایی موجب از بین رفتن تمام گونه ها و موجودات می شود اما این تلفات فقط به برخی از گونه های پرنده آسیب وارد می کند که چنگرها با بیش از 94 درصد بیشترین تلفات را داشته اند.
کارشناس حیات وحش محیط زیست افزود: براساس تائیدیه و صدور بیانیه سازمان دامپزشکی بوتولیسم یا بیوتکسین ها عامل اصلی مرگ و میر پرندگان مهاجر در تالاب میانکاله می باشد.
وی تصریح کرد: دامنه علم آنقدر وسیع است که نمونه برداری و آزمایشات همچنان ادامه دارد و ما در پی عوامل شیوع این بیماری هستیم تا بدانیم دقیقاً و قطعاً چه عواملی و در چه زمانی این بیماری حادث می شود تا در جهت آن اقداماتی صورت پذیرد.
ربیعی با بیان اینکه به علت گستردگی تالاب به مساحت 48 هزار هکتار گفت: راهکاری که بتواند در کوتاه مدت نتیجه بخش باشد، خوشبین نیستیم زیرا رسوب گذاری ناشی از سیل 97 و 98 پسروی سطح آب دریای خزر و عقب نشینی خلیج و تالاب میانکاله و خشک شدن بیش از یک چهارم معادل 14 هزار هکتار از پهنه آبی تالاب میانکاله در سال های اخیر جبران آن علی رغم اینکه محیط زیست اقدام به لایروبی 80 کیلومتر از رودهای مسیر خلیج کرده، متاسفانه موثر نبوده است.
قربان نوروزی / خبرنگار کیهان و همکار راه شلمچه در مازندران
