به گزارش راه شلمچه، علاوه بر محرمانه بودن پیوست توافق دولت روحانی و آژانس و همچنین صحبتهای پر ابهام گروسی پس از بازگشت از ایران و اظهار خرسندی از حفظ امتیازات فراپادمانی، نکات مهم دیگری در خصوص مشکلات حقوقی این توافق وجود دارد که در ادامه به آن پرداخته میشود.
1. متن توافق نامه 3 جمله ای ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی در سوم اسفند 99، از نظر حقوقی مشکلات فراوانی دارد که برخی موارد به شرح ذیل است:
1/1. در بند یک ذکر شده است: "ایران به اجرای توافق نامه جامع پادمان مانند گذشته ادامه میدهد "
اولاً این جمله باید بدین نحو نگارش می شد که ایران از 5 اسفند فقط در چارچوب توافق نامه جامع پادمان به همکاری با آژانس ادامه خواهد داد تا در آینده دچار مشکل حقوقی مانند برجام نشویم. ثانیاً به موضوع اجرای "بدون محدویت" و "بطور کامل" موافقت نامه پادمان (fully and without limitation) اشاره شده است که تفسیر پذیر بوده و شامل صحیح بودن و کامل بودن اظهارات پادمانی کشور می شود که می تواند حیطه اقدامات پادمانی را گسترش دهد.
باید یک بند دیگر به متن توافق ایران و آژانس اضافه می شد مبنی بر اینکه "ایران اجرای پروتکل الحاقی و اقدامات شفاف سازی مندرج در برجام (آدرس و ...) از 5 اسفند متوقف می نماید و ادامه نمی دهد
3/1. بند 2 توافق نیز اشکالات عمده ای دارد زیرا این بند بسیار مبهم نگارش شده است. اولاً در آن به اقدامات فنی اشاره می نماید که مطابق با قانون است.(technical understanding, compatible with the Law) اشاره به لفظ کلی قانون تفسیر پذیر است. در هنگام اختلاف کدام قانون ملاک است؟
ثانیاً در این بند نوشته شده که مطابق پیوست فنی آژانس به فعالیت های "بازرسی و تأیید" و "نظارت" خود "ادامه" (continue) می دهد یعنی فعالیت های گذشته اش در قالب پروتکل و اقدامات شفاف ساز را همچنان ادامه می دهد؟ در صورتی که منظور از این جمله اگر اقدامات تحت موافقت نامه پادمان باشد توضیح واضحات است و در جمله بند اول این موضوع ذکر شده است.
ثالثاً چرا عبارت راستی آزمایی و بازرسی (verification) ذکر شده؟ زیرا راستی آزمایی مستلزم حضور فیزیکی بازرسان در محل موسسه می باشد و بدون حضور بازرسان راستی آزمایی تعهدات معنایی ندارد. همچنین عبارت ضروری (necessary) بیان شده که این عبارت برای کشور الزام ایجاد می نماید و مغایر با مصوبه مجلس است. اگر منظور فقط موضوع دوربین ها بوده است، چرا فقط از مانیتورینگ استفاده نکرده و (verification) اضافه کرده است. و جمله کاملا باید تغییر می کرد فقط نوشته می شد که مثلا حافظه 4 دوربین برای مدت 3 ماه ذخیره می گردد و نیازی به پیوست محرمانه نیز نداشت.
در بند 3 این توافق نیز به درک فنی آژانس تحت بازبینی دوره ای (regular review) اشاره شده است که مغایر مصوبه مجلس است و بیانگر ادامه حضور آژانس در موسسات فراتر از موافقت نامه پادمان است. زیرا اگر تحت موافقت نامه پادمان باشد دیگر نیازی به درج چنین جمله ای نبود. همچنین در کلمات بعدی این بند به موضوع ادامه نیل به اهداف آژانس (continue to its purpose ) اشاره شده است که کلماتی مبهم می باشد که تفسیر پذیر است و می توان از ان هر تفسیر موسعی را انجام داد. عدم اشاره و تاکید بر توقف اجرای پروتکل و همچنین توقف اجرای اقدامات شفاف ساز مندرج در برجام باعث شده است تا هرگونه تفسیری از این بند میسر شود.
منبع؛ رجانیوز