راه شلمچه- محمدرضا سابقی؛ محرم و عاشورا در مغز استخوان ایرانیان خانه کرده است. آنچنان که حتی در یک آب خوردن ساده هم رد آن پیداست؛ "سلام بر حسین تشنه لب، لعنت بر یزید!"
یعنی حتی بعد از نوشیدن یک جرعه آب هم بسیاری از ما آگاه یا ناخودآگاه نسبت به آن موضع می گیریم اما آیا ما پیرو راه "حسین بن علی(صلوات الله علیه) هستیم و آنچه در دهه محرم برگزار می کنیم نسبتی با مرام او دارد یا اسیر فرهنگ غالب شده ایم؟
آنچه در تاریخ آمده این است که امام حسین(ع) به عنوان یک آزادمرد مقابل ظلم سر خم نکرد و جان بر سر این ایمان نهاد. فریاد زد: هیهات منا الذله!(خواری و ذلت از ما دور باد) ... ندا داد: اگر دین ندارید، لااقل آزاده باشید!
اما آنچه در این دهه روایت می شود دعوت مردم به ایستادگی در مقابل ظلم، دفاع از مظلوم، رعایت کرامت انسان و ترویج آزادگی است یا هرسال احساس می شود از هسته "قیام" دورتر می شویم و به پوسته "قیمه" نزدیک تر؟
.. هیچ متری وجود ندارد که این ادعا را ثابت کند اما از نشانه ها می توان دریافت که هرسال در دهه محرم ازآنهمه ارزش بی نظیر-درس-انسانیت-اخلاق و عبرت آموزی؛ .. متاسفانه طبل ها بزرگتر، دسته ها منظم تر، مداحی ها پر"شورتر"، آرایش ها غلیظ تر، نذری ها چرب تر، لباس ها و صحنه آرایی ها شیک تر و ...می شود اما آیا به همان اندازه که این "پوسته" رشد می کند "هسته" و جانمایه قیام حسینی هم برای مردم معرفی می شود؟ ...؟؟
یعنی اگر امروز امام حسین(ع) به میان ما بیاید گله می کند چرا به جای عدس پلو، قیمه نداده ایم، و یا چرا صدای طبل و بلندگویمان کم بوده و چرا شاخه های علامت هایمان کم است یا شِکوه می کند چرا در مقابل ظلم و ریا و تزویر در جامعه از ترس سکوت کرده ایم و سر در لاک خودمان بُرده ایم؟ چرا اهل کوفه را سرزنش می کنیم که در طمع فرمانداری ری و شام و کیسه های زر وسوسه شدند اما خودمان آبروی همدیگر را بر باد می دهیم و برای به دست آوردن پول یا یک صندلی چاپلوسی می کنیم و حرمت انسانی مان را خوار و ذلیل و پَست می کنیم؟
در طول سالها برخی تلاش کردند تا تنها از زخم های کربلا بگویند، اما داعش کاری کرد که شمر و خولی و عمر بن سعد شرمسار شدند!
اگر در کربلا خیمه آتش زدند، داعش آدم ها را در قفس زنده زنده آتش زد، اگر یزیدیان به گلوی طفل سه ساله تیر زدند، داعشی ها کودک یک ساله ایزدی را کُشتند، گوشتش را پختند و به خورد مادرش دادند و ... نگوییم اینها فرق می کنند و آنجا اهل بیت(ع) بودند. {هر چند جهان هستی طفیل آفرینش انسان کامل است و ما همه دوستدار و ان شاءالله مطیع پیامبران و اهل بیت(صلوات الله علیهم) هستیم.}
اما در کلام الله و در درگاه خدا همه انسان هستند و امام حسین(ع) برای کرامت "انسان" جانش را فدا کرد و نگفت تنها ما اهل بیت ژن خوب هستیم. حتی آغوش برای حرریاحی هم گشود و او را پذیرفت.
می گویند لشکریان یزید هر روز در فُرات غسل می کردند چون باور داشتند که اینطور کُشتن حسین ابن علی ثواب بیشتری دارد. داعش هم با پرچم و نام الله سلاخی می کند. آیا در این دهه محرم به فرزندان ما می آموزند که فریب تزویر را نخورند و آدم ها را به "کردار" آزمون کنند نه به "گفتار" چرا که ممکن است آن که ریشش انبوه تر، زانو و پیشانی اش پرپینه تر و ادعای خداپرستی اش بیشتر است اتفاقا" دشمن ترین، دشمن خدا باشد؟
فریاد زدن نام "حسین" در این زمانه آسان است اما رفتن به راه او تاوان دارد برای همین بسیاری از ما ترجیح می دهیم به "پوسته" محرم مشغول شویم. کربلای معلی را چند بار شخم زده اند و بر آن اسب تاخته اند تا نشانی از حسین بن علی و یارانش باوفایش نمانَد. اما اتفاقا" نام و نشان کسانی که این کار را کردند در روزگار گُم شد چرا که هیچ قدرتی قادر به خاموش کردن شعله های آزادی، شجاعت و جوانمردی نیست.
اگر از ترس در مقابل ظلم لال می شویم و اجازه می دهیم مظلوم قربانی شود و برای منفعت دو روزه دنیا مقابل ظالم سر خم می کنیم یا برایش سوت و کف می زنیم، ما چیزی از قیام فداکارانه امام حسین(ع) نیاموخته ایم، تنها مُحرمی دیگر را به عنوان یک نذری چشنده حرفه ای هدر داده ایم.
باید روزی "وارستگانی" عاشورا را از دست ما نجات دهند...
این روزها، به وفور شاهد تحلیل های اجتماعی، سیاسی، و حتی دینی متفاوت از عاشورا هستیم و می دانیم، سالهاست، نااهلانی با استناد به جزیی و قسمتی ازواقعه مقدس عاشورا و انتخاب جمله ای از امام حسین (ع) یا رفتاری از آن حضرت، یک تفسیر سیاسی خاصی ارائه می کنند. و این در حالی است که غالب این عبارات یا گزارشها،کاملا ناقص و برای سوءاستفاده است..!
اما این کارها، از زمانی هم که باب شده، اغلب کار ظالمان ظاهرالصلاح و منبری های دنیاگرای فریبکار حکومتهای شیطانی بوده است.
و الا هرگز زیر تیغ فقیهان و اندیشمندان استخوان دار و اصیل، این قبیل کارهای مهمل، اصلا" محل اعتنا نبوده است.
نکته ای که در باره تحلیل های عاشورایی این چنینی محل توجه است، این است که ما تا چه وقت و با چه دامنه و اصولی حق داریم، در هر دوره، تفسیری متفاوت از عاشورا داشته باشیم؟ سوال این است: کدام معیارها وجود دارد که دست ما را از تفسیرهای من درآوری با عبارت پردازی های عجیب و غریب و تحلیل های ذهنی و منبعث از شرایط سیاسی ایجاد شده در چند قرن اخیر، نجات دهد و به ما بیاموزد که ما یک تفسیر معمول و معقول مبتنی بر نصوص تاریخی محکم و اخبار امامتی، آن مقدار که صحیح است و داستانی و اسرائیلی نیست، داشته باشیم؟
در یکی دو دهه اخیر هم، فلسفه عاشورایی که از زبان بعضی از مداحان می شنویم ، و به تازگی یاد گرفته اند که عبارات عربی را هم در آن بیاورند تا مردم مطمئن شودند که راست می گویند! و با نقل شعری از این و آن در متن روضه، یا آوردن نام مقدس حضرت زهرا(س) و امام زمان(عج)، مخاطبان را شیفته برداشت های شگفت شبه عرفانی خود کنند و جوانان را مسحور عبارات مبهم و لفاظی های همراه با موسیقی عجیب و من درآوردی سازند. البته که این فضا، دیگر فضای حماسه سازی از کربلا نیست، چنان که «مصیبت» گرایی محض قاجاری هم نیست، خودش یک سبک جدید در کنار عرفان های تازه است..!
.. مطلب بسیار است، ولی سوال اینجانب این است: دامنه این استنباطهای مذهبی و سیاسی از یک رویداد بزرگ جهانی و تاریخی تا کجاست و ما چه اندازه حق داریم از این جنبش الهی این همه برداشت های سیاسی و اجتماعی و عرفانی ساختگی داشته باشم؟
یک کسی باید عاشورا را از دست ما نجات دهد، و اجازه ندهد عظمت رسول الله(ص) و امیرالمؤمنین(ع) و آل الله و نهضت حسین بن علی علیه السلام، زیر سایه این تفسیرهای غلط قرار گیرد.
باید محرم و عاشورا و امام حسین ابن علی علیه السلام را فهمید.
و همیشه یا مداحی میشنویم و یا مناسک ظاهری و شام و نهار
اشاره شما به این مشکل مرا بیاد کتاب های دکتر شریعتی و شهید بهشتی و مطهری انداخت
و وضعیت فعلی مردم و زورگویی امریکا بخاطر این است که مسئولان از قیام امام‌حسین ع و عاشورا غافلند و ما مردم هم به کارهایی همچون ظاهرگرایی دین مشغول شده ایم