یادداشت:

مفهوم شناسی حکمرانی خوب و حکمرانی متعالی

حکمرانی فرآیند قاعده گذاری، اجرای قواعد، بررسی نظارت و كاربست بازخوردها با اعمال قدرت مشروع و به منظور دستیابی به هدف مشتركی برای همه كنشگران و ذینفعان در چارچوپ ارزشها و هنجارها در محیط یک سازمان یا یک كشور است.



به گزارش راه شلمچه، "خشایار نادی"، دبیرکل حزب نگاه نو در یادداشتی می نویسد: به بیان ساده تر، حکمرانی را می توان به عنوان تعامل و همکاری بین ذینفعان مختلف در فرآیندهای تصمیم سازی، تصمیم گیری، اجرا و ارزیابی تصمیمات (سیاست ها، برنامه ها و اقدامات) تعریف كرد.

حکمرانی خوب مفهومی است بین المللی كه از اواخر دهه 1980میلادی وارد ادبیات توسعه شده است. این نوع حکمرانی مطلوب، حاصل تعامل و ارتباط متقابل دولت و سایر بازیگران و كنشگران (سازمان های غیردولتی، بخش خصوصی، گروههای ذینفوذ و رسانه ها) جهت نیل به توسعه در هر كشوری می باشد.

معیارهای حکمرانی خوب از منظر بین المللی شامل؛ مشاركت، حاكمیت قانون، شفافیت و پاسخ گویی، وفاق عمومی و حقوق مساوی، مبارزه با فساد، اثربخشی، كارایی و مسئولیت پذیری می باشد.

حکمرانی مطلوب از منظر بین المللی معیاری برای سنجش میزان موفقیت دولت ها و كشورها در برقراری امنیت و آرامش و ثبات اقتصادی و رفاه اجتماعی و كیفیت مدیریت كشور برای رشد اقتصادی است. از آنجائیکه نگاه و مؤلفه های اندیشمندان غربی بر پایه های اومانیستی (انسان باوری) مطرح می شود و براساس دیدگاه مادی گرایانه و صرفاً مشتمل بر بحث های اقتصادی است، لذا از منظر الهی و مفاهیم عمیق الهی و ولایی، كامل نیستند، فلذا دارای معیارهای عمدتاً معقول و منطقی هستند.

حکمرانی متعالی، مبتنی بر جهان بینی الهی یعنی مبدأ و معاد است و حکمران، با توجه به این تفکر، اعمال قدرتمی كند. حکمرانی متعالی، در برخی شاخص ها (مثلاً پاسخگویی) اشتراک دارند، لذا مبانی نظری آنها متفاوتند. حکمرانی متعالی كه در واقع مصداق بارز و عینیت خارجی حد كمال آن حکومت نبوی و علوی است، مبتنی بر خدامحوری- نه انسان محوری- است و به بعد روحانی انسان (سعادت اخروی) علاوه بر بعد مادی و رفاه مشروع دنیوی به صورت هماهنگ توجه دارد.

اکنون به بررسی و مقایسه حکمرانی خوب از منظر بین الملل و حکمرانی متعالی، مبتنی بر فرهنگ و آموزه ها و معیارهای الهی و دینی در كشورمان می پردازیم. 

در حکمرانی خوب دولت ها، نهادهای مدنی و بخش خصوصی در برابر همدیگر و مجموعا در برابر شهروندان پاسخگو هستند در حالیکه در حکمرانی متعالی دولت ها، نهاد های مدنی و بخش خصوصی و آحاد اجتماعی در برابر همدیگر و خداوند متعال باید پاسخگو‌ باشند.

از دید حکمرانی خوب قانون گرایی یعنی پایبندی به قوانین مصوب قوه مقننه می باشد این در حالیست که در حکمرانی متعالی پایبندی به قوانین مصوب قوه مقننه که مبتنی بر قوانین الهی باشد ذکر شده است.

شاخص دیگر شفافیت است، شفافیت در حکمرانی خوب یعنی آزاد گذاشتن جریان اطلاعات و قابلیت دسترسی برای همه مردم تعریف شده است.

در صورتیکه حکمرانی متعالی آزادی جریان اطلاعات که مبتنی بر راستگویی و صداقت بوده و تضمین کننده رشد و کمال انسان باشد بیان شده است.

از دیگر نکات قابل تأمل مبارزه با فساد است. حکمرانی خوب استفاده از روش های نظارتی و بازرسی را توصیه کرده است در صوتیکه در حکمرانی متعالی استفاده از روش های نظارتی و بازرسی و حکم مبتنی بر حلال و حرام اعلام گردیده است.

از دیگ مباحث مهم کارآیی و اثر بخشی می باشد در حکمرانی خوب از ظرفیت های مادی بطور کامل استفاده می شود در حالیکه حکمرانی متعالی به استفاده از ظرفیت های مادی و معنوی بطور کامل توجه می کند.

بیانیه گام دوم انقلاب در سال 1397، به عنوان نقطه عطفی تلقی میگردد كه جامعه علمی كشور را به بازخوانی و مرور تجربیات و رخدادهای چهل ساله انقلاب اسلامی سوق داد. با در نظر گرفتن بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و تحلیل كیفی بیانات رهبر معظم انقلاب، مسیر آینده حکمرانی در جمهوری اسلامی قابل بررسی و شاخصهای حکمرانی متعالی از این منظر قابل احصاء  می باشد.


انتهای پیام//

اگر خوشت اومد لایک کن
0
آخرین اخبار